IK WAS OP JEEMI TOEN toen ineens het water opkwam. Ik herinnerde me de overstroming van vorig jaar; daarom sprong ik in mijn bootje en voer stroomafwaarts naar Heitela, voor de vloedgolf uit. Want Jeemi mag desnoods nat worden, maar op Heitela staan machines die droog moeten blijven.
Ik knoeide een takel aan de nokbalk en beurde drie dieselmotoren en de zaagmachine de moederbalken op. Ik draaide de freesmachine naar de hoogste stand en onderstopte de lasmachine en generator met balken en kisten, zeventig cm van de vloer. Hoger durfde ik niet, ze wankelden al.
Toen kwam het water, het steeg en steeg. De tweede nacht waadde ik in zo'n urenlange regentijdbui naar het generatorhuis, om in het pikkedonker de generator nog twintig centimeter te onderstoppen: gevaarlijk maar nodig.
De derde dag was rustig. Basis Heitela stak boven een glad meer boven buurvrouws rijstgrond. De zon scheen en het water rees niet meer. Ik ploegde door de rijst, zwom de Atampikreek over en ging naar het dorp om naar de verhalen te luisteren. Dat waren er nogal wat. Cailo was naar Gunzi geweest: een ramp daar. Het huis van juf Trees op Djuum was onder water en er kwam een nieuwe vloedgolf aan, hoger nog dan die van vorig jaar. De school stond blank, dus de kinderen waren vrij en verhoogden de opwind ing.
Ik overlegde met Maloni. Zijn houtbewerkingmachines stonden nog droog, maar hij had alvast de generator losgezet voor evacuatie. Maar moeten we evacueren? Maloni's machines zijn veel zwaarder dan de mijne, die takel je niet even op daar moeten alle sterke mannen van het dorp aan zeulen. Natuurlijk, we kunnen safe spelen en alvast evacueren - maar een werkplaats onttakelen is gemakkelijk er dan weer opbouwen: het duurt maanden voor we weer in productie zijn. Aan de andere kant, een natte elektromotor betekent vijfhonderd SRD reparatie, plus transportkosten plus een half jaar tijdverlies, dat weten we van vorig jaar.
Wat gebeurt er ovenstrooms? Hoe hoog is de vloedgolf die er aan komt? Gunzi ligt tien meter hoger dan ons dorp, als er een ramp op Gunzi is... Bij navraag bleek de ramp nat geworden brandhout: inderdaad een ramp als je een sleep kinderen moet voeden, maar het nodigt toch niet direct tot evacuatie van Maloni's machines en demontage van mijn draaibank.
VORIG JAAR BEN IK IN ZO'N crisisteam gaan meedoen met vergaderen. Ik stelde toen voor om alle bestuursposten waarvan de kortegolfradio nog werkte dagelijks te vragen naar de waterstand en die over de lokale radio-omroepen door te geven. IJkpunten waren er niet, maar als Kajana meldt dat het zwaar regent en Djuumu meldt dat het water stijgt, dan weten ze in Tutubuka dat ze moeten evacueren. Maar de uit Nederland ingevlogen rampendeskundige was fel tegen: geen adviezen aan de burgerij voordat de oorzaak van de ramp wetenschappelijk is vastgesteld!
Een ervaren lijnfunctionaris: vergader maar besluit niets, delegeer de verantwoordelijkheid naar de werkvloer en je zit nooit fout. Wel, we zijn nu een jaar ouder en wijzer. Het wetenschappelijk rapport over de oorzaak van de ramp in 2006 is uit. Het blijkt dat de rivier toen hoog stond omdat er veel water was - ik vat de conclusie maar even kort samen. Bij alle bestuursposten zijn peilstokken geplaatst. En er is veel geld gepompt in regionale roepen. Nu kan de regionale omroep zijn bestaanrecht aantonen door de burgerij e informeren over de waterstanden.
Op de regionale omroep waarschuwt een fundamentalistische predikant voor de komst van de Heiland. Dan adviseert de zanger Touwtje om in 2005 op meneer Bouta stemmen want die is zo zielig omdat iedereen op hem kankert. Geen woord over waterstanden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten